معرفی و کاربرد و 7 تاثیر محصولات پلی کربوکسیلات اتر (زتانول) در بتن ریزی
پلی کربوکسیلات ها از جدیدترین نوع افزودنی کاهنده آب بتن میباشد که از یک ساختار واحد تشکیل شده است. پلی کربوکسیلات اتر یک پلیمر آلی میباشد که به راحتی در آب قابل حل بوده و با توانایی که دارد موجب پراکنده کردن ذرات سیمان و در نهایت سبب بهبود روانی میشود و همچنین میتواند گیرش بتن را تنظیم نماید. برای تولید بتنهای پرمقاومت نمیتوان از افزودنیهای عادی کاهنده آب بر پایه لیگنو سولفونات و نفتالین سولفونات استفاده کرد؛ چراکه قدرت کافی برای باز کردن ذرات سیمان در نسبت آب به سیمان پایین را ندارند. از طرفی افزایش بیش از حد این دو دسته افزودنی، باعث بروز مشکلاتی در گیرش میشود.
مکانیزم عملکرد پلی کربوکسیلات اتر
وقتی آب و سیمان با هم مخلوط میشوند، تشکیل کلوخه های بزرگ از ذرات سیمان را می دهند، و از آنجایی که ذرات سیمان به شدت دارای بار مثبت میباشند با اضافه کردن افزودنی این ذرات به شدت دارای بار منفی شده، چراکه افزودنی به سطح ذرات سیمان چسبیده و سبب پخش شدن ذرات آنها میشوند؛ و به همین سبب موجب افزایش کارایی و بهبود روانی بتن میگردد (شکل شماره یک).
انواع پلی کربوکسیلات اتر
پلی کربوکسیلاتها دارای 2 دسته میباشند؛ دسته اول دارای قدرت کاهندگی بالا و دسته دوم دارای خاصیت حفظ اسلامپ بالایی هستند. اکثر شرکتهای موجود در ایران توانایی تولید پلی کربوکسیلات اتر با خاصیت کاهندگی بالا را دارند ولی همچنان در تولید پلی کربوکسیلات با خاصیت حفظ اسلامپ زیاد ضعفهایی دارند.
شرکت همگرایان تولید در سال 1390 اقدام به تشکیل یک تیم تحقیقاتی نمود و در نهایت در سال 1392 موفق به تولید فوق روان کننده بتن بر پایه رزین پلی کربوکسیلات اتر شد که نام تجاری آن را زتانول ZETANUL نامید. این شرکت با اتکا به امتیاز دانش بنیان بودن و تلاشهای مستمر و پشتوانه علمی قوی، توانست طیف وسیعی از محصولات زتانول را تولید کند.
در شرکت همگرایان تولید (کپکو) زتانول در دو گروه دستهبندی میشود:
- رزینهای با قدرت کاهندگی آب زیاد
- رزینهای با قدرت حفظ اسلامپ زیاد
آنچه برای این شرکت مهم است برآورده کردن نیازهای کلیه پروژههای داخل کشور میباشد. در اکثر پروژهها فاصله کارخانه تولید بتن با کارگاه (محل تخلیه بتن) زیاد میباشد. در برخی موارد نیز به دلیل شکل هندسی مقطع بتنریزی و یا پیچیدگی سازه و یا محدودیت لولههای انتقال بتن، زمان تخلیه طولانی میباشد. در برخی موارد، از زمان تولید بتن تا زمان تخلیه آن حدود 2 ساعت زمان صرف میشود. از این رو شرکت همگرایان تولید (کپکو) با تولید رزینهای زتانول با خاصیت حفظ اسلامپ زیاد توانست تا حدود قابل توجهی این مشکل را برطرف نماید.
این محصول در شرکت همگرایان تولید با نامهای تجاری SRC شناخته میشود از جمله محصولات در این دسته میتوان به CapcoCrete SRC4030 و CapcoCrete SRC4060 اشاره کرد. برای استعلام قیمت این افزودنیها میتوان با دفتر مرکزی شرکت کپکو به شماره 02189331 تماس حاصل کرد. همچنین محصولات رزین زتانول با قدرت کاهندگی بالا با نامهای تجاری SPC در بازار عرضه میشود که از مهمترین این محصولات، CapcoCrete SPC251، CapcoCrete SPC10 و CapcoCrete SPC100 میباشد.
در حال حاضر کمتر از 10 شرکت بزرگ در ایران رزین پلی کربوکسیلات اتر را تولید مینمایند. شرکت همگرایان تولید نیز بعنوان یک شرکت بزرگ در زمینه تولید افزودنیهای بتن فعالیت دارد. بیشترین فروش محصولات پلی کربوکسیلات اتر شرکت همگرایان تولید در زمینه حفظ اسلامپ بالا، محصول CapcoCrete SRC4060 بوده و در زمینه قدرت کاهندگی، محصول CapcoCrete SPC100 (شکل شماره دو) بسیار پر فروش میباشد.
تاثیر پلی کربوکسیلات اتر بر خواص بتن تازه و سخت شده
کاهش آب
افزودنی فوق روان کننده بر پایه پلی کربوکسیلات اتر میتواند بیش از 30 درصد از آب اختلاط بتن را کاهش دهد، همچنین با افزایش عیار سیمان در نسبت آب به سیمان برابر میتوان مقدار بیشتری از آب اختلاط را کاهش داد.
کاهش روند افت اسلامپ
با تولید افزودنی های زتانول بر پایه SR، افت روانی تا حد زیادی کاهش یافته است، چراکه با به تاخیر انداختن فاز تری کلسیم سیلیکات (C3S) سیمان تا حد زیادی توانست این افت را کنترل کند.
روانی
با کاهش مقدار آب اختلاط بتن در نسبت آب به سیمان برابر، و با اضافه کردن مقدار مشخصی از فوق روان کننده پلی کربوکسیلات اتر به مخلوط بتن، کارایی بتن به میزان زیادی افزایش مییابد. برای تعیین میزان افزایش کارایی، معمولا با آزمایش اسلامپ (شکل شماره سه) اندازهگیری میگردد. زمان اضافه کردن افزودنی نیز بر مقدار مصرف افزودنی و هم بر میزان کارایی آن تاثیر دارد. به این نکته باید توجه داشت که به هیچ عنوان نباید برای بدست آوردن افزایش کارایی بتن، این افزودنی را به صورت مستقیم به سیمان خشک یا مصالح سنگی خشک اضافه نمود.
هوای بتن
پلی کربوکسیلات خام به طور طبیعی با اضافه شدن به بتن تولید حباب هوا میکند، به همین سبب قبل از مصرف حتما باید یک دیفومر مناسب که سازگاری و عملکرد خوبی با پلی کربوکسیلات دارد به آن اضافه نمود. تا به راحتی بتوان مقدارد هوای وارد شده به بتن را کنتارل نمود.
جداشدگی
با داشتن یک طرح مخلوط خوب، برای بهبود کارایی، استفاده از پلی کربوکسیلات به منظور کاهش آب طرح مخلوط، موجب جداشدگی نخواهد شد، مهمترین عاملی که سبب جداشدگی میشود استفاده بیش از حد آن است.
مقاومت فشاری
پلی کربوکسیلات به صورت مستقیم تاثیری بر روی مقاومت فشاری نخواهد داشت، بلکه با کاهش نسبت آب به مواد سیمانی میتواند به طور قابل توجهی مقاومت فشاری را افزایش دهد.
دوام
استفاده از پلی کربوکسیلات اتر برای کاهش نسبت آب به سیمان، به طور قابل توجهی نفوذپذیری کاهش در نتیجه سبب افزایش دوام بتن میگردد.
انواع کاربرد پلی کربوکسیلات اتر در بتن
– تولید و اجرای بتنهای مسلح و غیر مسلح
– تولید بتنهای RCC، SCC، HPC و UHPC
– تولید بتنهای با روانی زیاد و نسبت آب به سیمان کم
– انواع بتنریزی در دمای معمولی
– استفاده در بتنهای آماده با نسبت آب به سیمان کمتر از 40/0
– ساخت بتنهای با قابلیت حفظ روانی زیاد
افزودنی پلی کربوکسیلات اتر را میتوان بر اساس استاندارد ملی ایران به شماره 2-2930 و 1-2930 ارزیابی نمود. در ضمن برای اطلاع از مشخصات فنی و قیمت محصولات کاهندههای آب (ابرروانکنندهها) میتوانید با شماره 02189331 تماس حاصل نمایید.