دامنه مصرف افزودنی های شیمیایی بتن
اگرچه از آشنائی متخصصین بتن با مواد شیمیایی ساختمان مدت زیادی نمی گذرد، ولی اثربخشی بالای این محصولات از لحاظ کیفی و اقتصادی بقدری شدید بوده است که رشد چشمگیری در این صنعت داشته است. سرانه مصرف این مواد در صنعت بتن هر کشوری می تواند شاخصی از توسعه پایدار در آن کشور باشد. بهبود محیط زیست، افزایش ایمنی سازه ها و ساختمانها، بهره وری بالای اقتصادی و راحتی اجرای بتن از عوامل اصلی و مهم این استقبال گسترده در دنیا بوده است. میزان رشد این بازار در دنیا سالانه حدود ۴% بوده و در کشور در حال توسعه چین این رشد نزدیک ۱۰% سالانه تا ۲۰۱۸ پیش بینی شده است.
در کشور ایران استفاده این محصولات از پروژه های بزرگ عمرانی و عمدتاً زیرساختی نظیر سد، نیروگاه، سازه های دریایی و غیره تقریباً همزمان با همه جای دنیا آغاز شده و از آنجا که حساسیت روی این قبیل پروژه ها بالاست و معمولاً پای شرکتهای خارجی در میان است، از محصولات افزودنی های بتن استقبال به عمل آمده است. ولی در پروژه های متوسط سرعت رشد، نسبت به میانگین دنیا کم می باشد و در پروژه های ساختمانی و کوچک تقریباً می توان گفت این محصول هنوز غریبه است.
شاید مهمترین مشکل در کند بودن رشد این محصول در بازار ایران، عدم وجود دانش لازم نسبت به بتن و مواد افزودنی است. نگاه عموم به این دسته مواد این است که افزودنی های شیمیایی بتن، کالایی لوکس است و لذا افزایش قیمت برای پروژه های کوچک قابل توجیه نیست. در حالیکه امروزه در دنیا تعریف جدید بتن شامل این دسته مواد می شود به این معنی که این مواد در کنار سیمان، شن و ماسه و آب دارای وزنی یکسان بوده و در صورت غیاب آن، دیگر بتن تعریف نمی شود. این تعریف از بتن نقطه عطفی در صنعت بتن است که بتن ما قبل افزودنی را از بتن پس از افزودنی متمایز می کند.
با این تفاسیر، هر کجا که قرار است بتن یا ملاتی ساخته شود باید سوال شود که افزودنی در کجای طراحی قرار گرفته است. چه نوع افزودنی مناسب این طرح بتن بوده و از چه برندهایی باید خرید صورت پذیرد؟
نقش تولید کنندگان بتن آماده در بهبود کیفیت بتن بسیار حائز اهمیت می باشد. گلایه بسیاری از تولید کنندگان شناخته شده و با کیفیت بتن آماده، ورود سوداگرانی به این بازار است که با سوء استفاده از نا آگاهی مردم، باعث آلودگی این بازار شده و توان تولید کنندگان با کیفیت را می گیرند. متاسفانه علاوه بر عدم وجود نگاه کیفی در این بخش که از ضعف اخلاق حرفه ایی ناشی می شود، حتی اعتراضاتی در خصوص کم فروشی نیز به گوش می رسد که در تقابل با اخلاق عام است. در نتیجه کارفرمایی که دانش لازم و امکان کنترل این مقولات را ندارد، با قضاوت تک بعدی قیمتی، بطور ناعادلانه ای باعث تقویت این بخش غیر حرفه ایی و تضعیف شرکتهای متخصص و حرفه ایی می گردد.
شاید مهمترین عامل تعیین کننده در توسعه این محصول، آشنائی کارفرمایان حقیقی و حقوقی نسبت به اهمیت این مواد باشد. امروز اگر فردی قصد خرید خانه دارد، تاسیسات سرمایش و گرمایش، دربها و پنجره ها، دکوراسیون داخلی و خارجی و دیگر عوامل ظاهری را مورد توجه قرار می دهد ولی هیچگاه از کیفیت بتن اجرا شده در آن ساختمان نمی پرسد. اینکه بتن و مواد روان کننده بتن موجود در آن با چه شاخص کیفی بوده است، مستندات کیفی آن کجاست، مجری چه شرکتی بوده و آیا مباحث دوامی بتن رعایت شده است یا خیر؟ اینها مواردی است که تعیین کننده عمر و ایمنی سازه می باشد و بسیار مهمتر از سایر عواملی ست که شما هرگاه بخواهید می توانید تغییر دهید. اما بدیهی ست برای اصلاح بتن یک سازه باید کل سازه تخریب شود.
