عدم سازگاری روان کننده های پلی کربوکسیلات با سنگدانه های حاوی رس

یکی از شاخص های کیفیت سنگدانه های مصرفی در بتن، میزان رس (clay) موجود بر سطح آنهاست. رس دارای ساختار شیمیایی آلومینو سیلیکات می باشد. ساختار کریستالی این ترکیبات به صورت لایه لایه بوده که بر روی هم قرار می گیرند.

این ترکیبات به علت سطح ویژه بالایی که دارند، میزان جذب آب زیادی داشته و لذا چنانچه سنگدانه ها حاوی این ترکیبات باشند، بتن برای رسیدن به یک کارپذیری معین نیازمند آب بیشتری خواهد بود که این مسئله باعث افت مقاومت در بتن می شود. مشکل دیگری که سنگدانه های حاوی رس دارند اینست که باعث کاهش چسبندگی قدرتمند بین سیمان و سنگدانه شده و با ایجاد ضعف در منطقه بین سطحی (ITZ)، باعث کاهش مقاومت بتن می شوند.
از طرف دیگر این ترکیبات جذب زیادی نسبت به روان کننده های بتن بر پایه پلی کربوکسیلات دارند. دلیل این مسئله اینست که زنجیرهای جانبی پلی اتیلن اکسایدی رزین های پلی کربوکسیلات تمایل به ورود بین لایه های رس داشته و با این اتفاق، از دسترس ذرات سیمان به دور می مانند. این پدیده را intercalation می گویند.

لذا در مواردی که میزان رس ما بالا باشد، استفاده از روان کننده های غیر کربوکسیلاتی شبیه نفتالن ها و لیگنو ها مشکلات کمتری مشاهده می شود و بهتر است از این دست روان کننده ها استفاده کرد.
کنترل میزان رس سنگدانه طبق روش استاندارد ASTM C 142 عمل می شود.